Nhượng quyền thương mại là một mô hình kinh doanh phổ biến cho phép các cá nhân hoặc nhóm sử dụng thương hiệu và mô hình hoạt động của một công ty nổi tiếng để tiến hành kinh doanh. Các doanh nghiệp như 7-Eleven và McDonald’s đã nhanh chóng mở rộng hoạt động toàn cầu thông qua nhượng quyền thương mại. Hiểu được lợi ích và hạn chế của nhượng quyền thương mại là rất quan trọng đối với những cá nhân quan tâm đến việc bắt tay vào loại hình kinh doanh này. Bài viết này sẽ đi sâu vào những thuận lợi và thách thức của mô hình nhượng quyền để giúp các doanh nhân đưa ra những lựa chọn sáng suốt trong quá trình ra quyết định.

Ý nghĩa nhượng quyền thương mại

Nhượng quyền thương mại là một mô hình kinh doanh trong đó bên nhượng quyền cấp cho bên nhận quyền quyền sử dụng thương hiệu, sản phẩm, dịch vụ và mô hình kinh doanh tiêu chuẩn của mình để đổi lấy một khoản phí nhượng quyền nhất định và các khoản thanh toán tiền bản quyền liên tục. Mô hình này được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới và phù hợp với nhiều ngành công nghiệp khác nhau như phục vụ ăn uống, bán lẻ, dịch vụ, v.v.

Cấu trúc cơ bản của nhượng quyền thương mại

1. Bên nhượng quyền:

• Chủ sở hữu thương hiệu: Bên nhượng quyền là người sáng tạo và sở hữu thương hiệu và sở hữu các quyền sở hữu trí tuệ như nhãn hiệu, bằng sáng chế và mô hình kinh doanh.
• Cung cấp hỗ trợ: Bên nhượng quyền có trách nhiệm cung cấp đào tạo, hỗ trợ vận hành, tiếp thị và các dịch vụ khác để đảm bảo rằng bên nhận quyền có thể hoạt động thành công.

2. Bên nhượng quyền:

• Nhà điều hành độc lập: Bên nhận quyền là chủ doanh nghiệp độc lập điều hành hoạt động kinh doanh dưới sự bảo trợ của bên nhượng quyền.
• Phí thanh toán: Bên nhượng quyền phải trả phí nhượng quyền ban đầu và phí bản quyền liên tục, thường dựa trên tỷ lệ phần trăm doanh thu.

Quy trình nhượng quyền

1. Chọn thương hiệu: Các bên nhận quyền tiềm năng trước tiên cần chọn một thương hiệu phù hợp, thường bao gồm việc nghiên cứu thị trường và đàm phán với bên nhượng quyền.

2. Ký hợp đồng: Sau khi đạt được thỏa thuận, hai bên ký hợp đồng nhượng quyền thương mại để làm rõ quyền và nghĩa vụ của hai bên.

3. Được đào tạo: Bên nhượng quyền và nhân viên của họ được đào tạo toàn diện do bên nhượng quyền cung cấp, bao gồm kiến ​​thức về sản phẩm, phương pháp kinh doanh và tiêu chuẩn dịch vụ.

4. Mở cửa hàng: Dưới sự hướng dẫn của bên nhượng quyền, bên nhận quyền mở và vận hành cửa hàng và được đánh giá, hỗ trợ thường xuyên.

Lợi ích/lợi ích của nhượng quyền thương mại

1. Nhận thức về thương hiệu:

• Nhận biết ngay lập tức: Người được nhượng quyền được hưởng lợi từ sự công nhận thương hiệu đã được thiết lập và niềm tin của thị trường ngay từ đầu, điều này có thể giảm đáng kể thời gian và chi phí tiếp thị.
• Cơ sở khách hàng: Với một thương hiệu nổi tiếng, bên nhận quyền có thể thu hút khách hàng dễ dàng hơn, từ đó tăng doanh thu.

2. Hỗ trợ và đào tạo:

• Hướng dẫn vận hành: Bên nhượng quyền thường cung cấp đào tạo toàn diện và hỗ trợ kinh doanh liên tục để giúp bên nhận quyền nắm vững các điểm chính trong hoạt động nhanh hơn.
• Quy trình vận hành: Cung cấp các hệ thống và quy trình vận hành được tiêu chuẩn hóa để giảm bớt sự không chắc chắn trong hoạt động.

3. Lợi thế về thị trường:

• Sức mua tập thể: Bên nhận quyền có thể tận dụng quy mô của bên nhượng quyền để có được sản phẩm hoặc dịch vụ với chi phí thấp hơn.
• Hỗ trợ tiếp thị và quảng cáo: Bên nhượng quyền thường tiến hành các chiến dịch tiếp thị quốc gia hoặc khu vực mà từ đó bên nhận quyền có thể hưởng lợi.

4. Giảm thiểu rủi ro:

• Chia sẻ kinh nghiệm: Bên nhượng quyền thường có kinh nghiệm sâu rộng về thị trường và thành tích hoạt động thành công, điều này có thể giúp bên nhận quyền tránh được những cạm bẫy kinh doanh thông thường.

Nhược điểm/bất lợi của nhượng quyền thương mại

1. Chi phí ban đầu cao:

• Phí nhượng quyền: Bên nhượng quyền cần phải trả phí nhượng quyền ban đầu cao, có thể bao gồm phí nhượng quyền, phí thiết bị, phí đào tạo, v.v.
• Phí liên tục: Ngoài ra, còn có phí bản quyền hàng năm hoặc hàng tháng và phí quảng cáo.

2. Quyền tự chủ hoạt động hạn chế:

• Quy định kinh doanh chặt chẽ: Bên nhượng quyền có những quy định chặt chẽ về phương thức kinh doanh, bên nhận quyền thiếu sự linh hoạt và không gian sáng tạo trong quá trình kinh doanh.
• Bị ràng buộc bởi các quyết định của trụ sở chính: Bên nhượng quyền đưa ra nhiều quyết định tuân thủ các hướng dẫn và chính sách của trụ sở chính, hạn chế cơ hội tự đổi mới và thay đổi chiến lược.

3. Hạn chế hợp đồng dài hạn:

• Ràng buộc về mặt hợp đồng: Hợp đồng nhượng quyền thường có thời hạn dài và bên nhận quyền rất khó thoát ra hoặc chuyển đổi trong thời gian hợp đồng.
• Rủi ro chấm dứt hợp đồng: Bên nhượng quyền có quyền chấm dứt nhượng quyền nếu không tuân thủ các điều khoản của hợp đồng, đây là rủi ro cho bên nhận quyền.

4.Áp lực thực hiện:

• Mục tiêu bán hàng: Bên nhượng quyền có thể phải đối mặt với áp lực từ các mục tiêu về doanh số hoặc hiệu suất do bên nhượng quyền đặt ra, điều này có thể ảnh hưởng đến các quyết định và chiến lược kinh doanh.

Ví dụ thành công về nhượng quyền thương mại

Dưới đây là ba ví dụ thực tế về việc sử dụng thành công mô hình nhượng quyền thương mại:

1. McDonald’s

Tổng quan: McDonald’s là một trong những chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh lớn nhất thế giới, sử dụng mô hình nhượng quyền để mở rộng trên toàn cầu.

Yếu tố thành công:

• Nhận diện thương hiệu: McDonald’s có nhận diện thương hiệu mạnh và thu hút một lượng lớn các nhà nhượng quyền.
• Hoạt động được tiêu chuẩn hóa: Cung cấp hướng dẫn vận hành chi tiết và đào tạo để đảm bảo tính nhất quán của sản phẩm và dịch vụ trong các cửa hàng toàn cầu.
• Hỗ trợ liên tục: Người nhượng quyền nhận được hỗ trợ tiếp thị liên tục và phát triển sản phẩm mới.

Kết quả: Tính đến năm 2023, McDonald’s có hơn 39.000 cửa hàng tại hơn 100 quốc gia trên thế giới, phần lớn trong số đó là cửa hàng nhượng quyền.

2. Starbucks

Tổng quan: Mặc dù hầu hết các cửa hàng Starbucks đều do công ty điều hành, nhưng ở một số thị trường, Starbucks cũng sử dụng mô hình nhượng quyền thương mại.

Yếu tố thành công:

• Văn hóa thương hiệu: Starbucks nhấn mạnh vào văn hóa cà phê độc đáo và trải nghiệm khách hàng, điều này thu hút những người được nhượng quyền có cùng triết lý.
• Chiến lược địa điểm: Starbucks lựa chọn các đại lý nhượng quyền và địa điểm cửa hàng rất cẩn thận để đảm bảo mỗi cửa hàng có thể hoạt động thành công.
• Đổi mới sản phẩm: Liên tục giới thiệu sản phẩm mới, đồ uống theo mùa để giữ chân khách hàng luôn tươi mới và trung thành.

Kết quả: Starbucks có hơn 35.000 cửa hàng tại hơn 80 quốc gia và khu vực trên thế giới, một số trong đó là cửa hàng nhượng quyền.

3. 7-Eleven

Tổng quan: 7-Eleven là một trong những chuỗi cửa hàng tiện lợi lớn nhất thế giới, đang mở rộng nhanh chóng thông qua mô hình nhượng quyền.

Yếu tố thành công:

• Tiện lợi và đa dạng: Cung cấp đa dạng sản phẩm và dịch vụ tiện ích 24/24 đáp ứng các nhu cầu khác nhau của khách hàng.
• Hỗ trợ kỹ thuật: Sử dụng phân tích dữ liệu và hỗ trợ kỹ thuật để giúp bên nhận quyền tối ưu hóa hàng tồn kho và doanh số bán hàng.
• Địa phương hóa hoạt động: Điều chỉnh linh hoạt chiến lược sản phẩm, dịch vụ theo đặc điểm thị trường từng khu vực.

Kết quả: Tính đến năm 2023, 7-Eleven có hơn 71.000 cửa hàng tại hơn 17 quốc gia và khu vực trên thế giới, hầu hết là cửa hàng nhượng quyền.

Ba ví dụ này chứng minh mô hình nhượng quyền có thể giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô nhanh chóng đồng thời đảm bảo tính nhất quán của thương hiệu và hoạt động như thế nào

Tóm tắt

Là một mô hình kinh doanh, nhượng quyền thương mại cung cấp một cách nhanh chóng để thâm nhập thị trường và nhận được sự công nhận về thương hiệu, nhưng nó cũng mang lại những yêu cầu vận hành và hạn chế kinh doanh. Đối với các doanh nhân, việc lựa chọn nhượng quyền đòi hỏi phải đánh giá cẩn thận những ưu và nhược điểm của nó để đảm bảo rằng mô hình này phù hợp với mục tiêu kinh doanh và phong cách kinh doanh của họ. Chỉ với sự hiểu biết và chuẩn bị đầy đủ, bạn mới có thể phát huy tối đa lợi thế của mô hình nhượng quyền và khởi nghiệp thành công.